Fundacja a stowarzyszenie – wybór właściwej formy działalności społecznej
Fundacja a stowarzyszenie – wybór właściwej formy działalności społecznej https://adwokatgabrysiak.pl/wp-content/uploads/2025/11/fundacja-a-stowarzyszenie-1024x608.png 1024 608 Kancelaria adwokacka Katarzyna Gabrysiak Kancelaria adwokacka Katarzyna Gabrysiak https://adwokatgabrysiak.pl/wp-content/uploads/2025/11/fundacja-a-stowarzyszenie-1024x608.png
Zakładając organizację, która prowadzić ma szeroko rozumianą działalność społeczną, pojawia się dylemat: fundacja a stowarzyszenie – które rozwiązanie jest bardziej odpowiednie do naszych celów? Aby świadomie zdecydować, warto odpowiedzieć sobie na pytanie: czym się różni fundacja od stowarzyszenia i jakie praktyczne skutki niesie wybór formy. Obie struktury działają dla realizacji celów statutowych, ale różni je sposób powołania, zarządzania i funkcjonowania. Stąd częste pytanie: stowarzyszenie czy fundacja?
Co to jest fundacja?
Fundacja opiera się na woli fundatora (lub kilku) oraz majątku przeznaczonym na realizację celów. Powstaje po złożeniu oświadczenia przed notariuszem i wpisie do KRS. Podstawą jej funkcjonowania jest statut, a głównym organem zarząd odpowiedzialny za podejmowanie decyzją. Co istotne w układzie fundacja a stowarzyszenie, w fundacji nie ma obowiązku powoływania wewnętrznej kontroli. Z kolei liczba osób potrzebnych do zawiązania podmiotu: stowarzyszenie tworzy grupa osób – co najmniej 7 dla rejestrowego i 3 dla zwykłego – działających na podstawie Prawa o stowarzyszeniach. Najwyższą władzą jest walne zebranie członków, a typowym organem kontrolnym bywa komisja rewizyjna.
Stowarzyszenie i fundacja – różnice w obszarze majątku
Istotne są też różnice między fundacją a stowarzyszeniem w obszarze majątku i celów. Fundacja rozpoczyna działalność z własnym majątkiem (pieniądze, nieruchomości, papiery wartościowe), który stanowi fundament jej działań. Stowarzyszenie nie musi posiadać majątku, by rozpocząć aktywność. Gdy pojawia się konieczność wyboru: fundacja czy stowarzyszenie, pamiętajmy, że w fundacji działania kierowane są do osób spoza organizacji, natomiast stowarzyszenie może – obok innych zadań – pomagać swoim członkom. To praktyczne różnice między fundacją a stowarzyszeniem.
Sposób podejmowania decyzji w fundacji i stowarzyszeniu
Warto przed dokonaniem wyboru: stowarzyszenie czy fundacja, rozważyć, jak zamierzamy podejmować decyzje. Jeśli zależy nam na szybkim działaniu w wąskim gronie– fundacja będzie pod tym względem lepszym wyborem. Jeżeli chcemy mobilizować większą grupę i decydować kolegialnie, lepiej sprawdzi się stowarzyszenie. Równie ważne są „wyjścia awaryjne”: fundacja może zostać zlikwidowana po osiągnięciu celu lub wyczerpaniu środków, natomiast stowarzyszenie – gdy liczba członków spadnie poniżej siedmiu.
Podsumowanie – fundacja a stowarzyszenie
Podsumowując, fundacja czy stowarzyszenie to wybór oparty na tym, jak chcemy działać, jakimi zasobami dysponujemy i jak planujemy podejmować decyzje. Oba podmioty mogą realizować tożsame cele, jednakże występuje stosunkowo duże różnice w sposobie funkcjonowania takich organizacji.
Jeśli potrzebują Państwa wsparcia w ocenie: stowarzyszenie a fundacja chętnie porównamy pod kątem Państwa planów i przygotujemy koncepcję i dokumentację dostosowaną do rzeczywistych potrzeb.
Autor
Adwokat Katarzyna Gabrysiak
Adwokat, świadcząca również do września 2015 r. pomoc prawną jako radca prawny. Jako radca prawny obsługiwała liczne podmioty gospodarcze m. in. jednostkę budżetową Gminy Wrocław i Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu. Właściciel Kancelarii ATHENA we Wrocławiu. Specjalizuje się w szczególności w szeroko rozumianym prawie gospodarczym, rzeczowym i prawie odszkodowań.
