WIBOR – 11 czerwca 2025 r. wyrok TSUE

• 5 czerwca 2025

11 czerwca 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej po raz pierwszy podejmie się rozpatrzenia sprawy dotyczącej kredytu złotówkowego z oprocentowaniem opartym na wskaźniku WIBOR. Postępowanie oznaczone sygnaturą C-471/24 zostało wszczęte na podstawie pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. To wydarzenie może mieć doniosłe skutki dla krajowego sektora finansowego – podobnie jak niegdyś rozpoczęcie rozstrzygania spraw związanych z kredytami frankowymi przez TSUE. Czy w umowach opartych na wskaźniku WIBOR nieważność umowy może być stwierdzana równie często, co w sprawach frankowych?

Sprawa WIBOR – o co chodzi?

Sprawa WIBOR zawisła przed TSUE dotyczy kilku zagadnień. Sąd będzie udzielać odpowiedzi na pytania prejudycjalne skierowane przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Pierwsze z pytań prejudycjalnych dotyczy interpretacji art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG – tej samej, na którą powołują się kredytobiorcy frankowi. Sąd krajowy chce ustalić, czy przepis ten umożliwia kontrolę postanowień umownych odnoszących się do zmiennego oprocentowania, którego podstawą jest wskaźnik WIBOR. Innymi słowy, czy klauzule dotyczące oprocentowania ustalanego w oparciu o ten wskaźnik mogą być oceniane pod kątem ich ewentualnej abuzywności, czyli nieuczciwego charakteru wobec konsumenta.

WIBOR pytania prejudycjalne

W dalszej kolejności Sąd pyta, czy przepis ten również pozwala na ocenę postanowień umownych odnoszących się do zmiennego oprocentowania opartego na współczynniku, jakim jest wskaźnik WIBOR. W praktyce chodzi o to, czy klauzule dotyczące mechanizmu ustalania oprocentowania – nawet jeśli dotyczą głównych świadczeń stron – mogą być badane pod kątem ich przejrzystości i uczciwości, jeśli nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny i zrozumiały dla konsumenta.

WIBOR a równowaga stron umowy

Trzecie pytanie prejudycjalne dotyczy art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG i sprowadza się do ustalenia, czy postanowienia umowy odnoszące się do zmiennego oprocentowania opartego na WIBOR mogą być uznane za nieuczciwe. Sąd krajowy chce wiedzieć, czy tego rodzaju zapisy mogą naruszać zasadę dobrej wiary oraz powodować istotną nierównowagę praw i obowiązków stron – na niekorzyść konsumenta. W praktyce chodzi o to, czy konstrukcja oparta na WIBOR może być postrzegana jako nieuczciwa z punktu widzenia ochrony konsumenta.

Pytanie prejudycjalne – skutki umowy

Kolejne pytanie dotyczy skutków ewentualnego uznania zapisów umownych dotyczących oprocentowania opartego na WIBOR za nieuczciwe. Sąd krajowy zwraca się do Trybunału Sprawiedliwości UE o wyjaśnienie, czy w takiej sytuacji możliwe jest utrzymanie umowy kredytowej w mocy – przy założeniu, że oprocentowanie będzie odtąd ustalane wyłącznie na podstawie stałej marży banku. W praktyce oznaczałoby to zmianę rodzaju oprocentowania z dotychczasowego zmiennego na stałe, co mogłoby mieć istotne skutki zarówno dla konsumenta, jak i instytucji finansowej.

Pozew w sprawie WIBOR

Sprawy WIBOR coraz częściej trafiają do sądów krajowych. Kolejne wyroki TSUE pokażą, czy w sprawach, których przedmiotem jest umowa kredytowa WIBOR orzecznictwo będzie takie jednolite jak w sprawach frankowych, czy też każda umowa będzie musiała być traktowana w sposób indywidualny, z uwzględnieniem szczegółowych zapisów dotyczących ryzyk zmiennego oprocentowania.

Zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią, która posiada wieloletnie doświadczenie w sporach sądowych przeciwko bankom, zarówno w sprawach powiązanych z kursem waluty obcej – CHF, EUR, USD czy JPY, jak również w sprawach sankcji kredytu darmowego czy WIBOR.

Skontaktuj się z nami!