Zachowek w 2024 roku

• 4 grudnia 2024

W ostatnich dwóch latach nastąpiły ważne zmiany w przepisach prawa spadkowego. Zmiany te objęły również przepisy dotyczące zachowku? Co się zmieniło?

Zachowek – co to jest?

Na wstępie należy przypomnieć, czym jest zachowek. Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, która ma za zadanie ochronić najbliższe osoby spadkodawcy przed pozbawieniem je – w drodze swobody testowania czy darowizn dokonywanych za życia przez spadkodawcę – możliwości przejęcia części majątku spadkodawcy w porównaniu do stanu, który wynikałby z dziedziczenia ustawowego.

Umowa o zrzeczenie się zachowku

W 2023 r. weszły w życie przepisy, które wprowadziły wprost możliwość zawarcia umowy o zrzeczenie się zachowku. Umowa taka już wcześniej była uznawana za zgodną z prawem. Jednakże wynikało to jedynie z orzecznictwa sądowego. Po nowelizacji przepisów taka możliwość została bezpośrednio ujęta w przepisach.

Zmiany w zachowku 2024 r.

Przepis art. 997 (1) kodeksu cywilnego wprowadził także nowe możliwości w zakresie wysokości i sposobu płatności zachowku. W poprzednim stanie prawnym zdarzały się przypadki, w których sąd obniżał zachowek z uwagi na zasady współżycia społecznego. Wskazany przepis przewiduje teraz:

• możliwość rozłożenia na raty,
• możliwość odroczenia płatności zachowku,
• możliwość obniżenia wysokości zachowku.

Kluczowe dla skorzystania z tego przepisu mają być takie okoliczności, jak sytuacja osobista i majątkowa uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku.

Obniżenie zachowku

Przepisy przewidują, że w przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie pięciu lat. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd, na wniosek zobowiązanego, może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych lub przedłużyć termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym. Zmieniony termin nie może być dłuższy niż dziesięć lat.

Nasza kancelaria zajmuje się kompleksowo zagadnieniami prawa spadkowego. Prowadzimy zarówno sprawę o zapłatę zachowku, jak i obronę przed roszczeniami o zachowek.

Skontaktuj się z nami!