Spadek po osobie zmarłej za granicą. Jak wygląda procedura w Polsce?
Spadek po osobie zmarłej za granicą. Jak wygląda procedura w Polsce? https://adwokatgabrysiak.pl/wp-content/uploads/2025/08/spadek-po-osobie-zmarlej-za-granica-1024x608.png 1024 608 Kancelaria adwokacka Katarzyna Gabrysiak Kancelaria adwokacka Katarzyna Gabrysiak https://adwokatgabrysiak.pl/wp-content/uploads/2025/08/spadek-po-osobie-zmarlej-za-granica-1024x608.png
Spadek po osobie zmarłej za granicą to zagadnienie, które wywołuje wiele pytań. W niniejszym wpisie omówimy, jakie przepisy mają zastosowanie w przypadku dziedziczenia po takiej osobie. Zagadnienie to jest jednak skomplikowane i najczęściej wymaga skorzystania z pomocy specjalistów.
Dziedziczenie spadek UE
Od 17 sierpnia 2015 r. dziedziczenie z elementem transgranicznym w krajach UE podlega rozporządzeniu nr 650/2012. Nowe przepisy mają zastosowanie wyłącznie do osób zmarłych po tej dacie – w przypadku wcześniejszych zgonów obowiązują przepisy krajowe. Co do zasady, o sprawie decyduje prawo państwa, w którym zmarły miał ostatnie miejsce pobytu. Jeżeli jednak spadkodawca dokonał wyboru innego prawa, to ono będzie miało pierwszeństwo. W sytuacji, gdy zmarły nie mieszkał na stałe w żadnym państwie członkowskim, sąd może brać pod uwagę dodatkowe kryteria, np. położenie majątku – pod warunkiem, że spadkodawca był obywatelem danego kraju UE.
Zagraniczny spadek – dziedziczenie
W przypadku dziedziczenia dotyczącego państw spoza Unii Europejskiej, co do zasady sprawę rozpoznaje polski sąd, jeśli zmarły był obywatelem RP, mieszkał w Polsce lub miał tu swoje stałe miejsce pobytu. Dziedziczenie po osobie zmarłej za granicą w oparciu o jurysdykcję krajową obejmuje także sytuacje, gdy majątek spadkowy – w całości lub w istotnej części – znajduje się na terytorium kraju.
Jurysdykcja – prawo spadkowe
Nie zawsze jest oczywiste, do sądu jakiego kraju złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po osobie zmarłej za granicą. Takie wątpliwości często powoduje śmierć osoby, która była właścicielem nieruchomości za granicą. W takich sytuacjach często dochodzi do swoistego podzielenia majątku spadkowego dla celów jurysdykcji – jedną część stanowić będą nieruchomości, które zlokalizowane są poza terytorium RP, drugą zaś składniki majątku na terytorium RP. Podobnie, kiedy istotne składniki majątków znajdują się w większej liczbie krajów.
Odrzucenie spadku
Prawo właściwe będzie przesądzać także o takiej kwestii, jak odrzucenie spadku po osobie zmarłej za granicą. W myśl polskich przepisów dziedziczenie następuje zasadniczo z tzw. dobrodziejstwem inwentarza, tj. z ograniczeniem odpowiedzialności do wartości majątku spadkowego. Jednakże często, w przypadku dziedziczenia po osobach zadłużonych, zasadnym jest odrzucenie spadku. W tej kwestii warto skonsultować się ze specjalistą.
Nasza kancelaria świadczy kompleksową pomoc w sprawach spadkowych – zarówno tych typowych, jak i bardziej skomplikowanych, w których pojawia się element zagraniczny. Zajmujemy się m.in. stwierdzeniem nabycia spadku, działem spadku, sprawami o zachowek czy rozliczeniami między spadkobiercami. Wspieramy klientów także w sytuacjach, gdy spadek obejmuje majątek położony za granicą, spadkodawca mieszkał za granicą, czy też spadkobiercy mieszkają poza Polską.
Autor
Adwokat Katarzyna Gabrysiak
Adwokat, świadcząca również do września 2015 r. pomoc prawną jako radca prawny. Jako radca prawny obsługiwała liczne podmioty gospodarcze m. in. jednostkę budżetową Gminy Wrocław i Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu. Właściciel Kancelarii ATHENA we Wrocławiu. Specjalizuje się w szczególności w szeroko rozumianym prawie gospodarczym, rzeczowym i prawie odszkodowań.
