Spółka z o.o. a jednoosobowa działalność gospodarcza – główne różnice

W praktyce przedsiębiorcy często stają przed pytaniem: spółka czy jednoosobowa działalność gospodarcza? Decyzja nie jest prosta, bo każda forma prawna działalności biznesowej ma swoje wady i zalety – i inaczej sprawdza się dla małych podmiotów, inaczej dla przedsięwzięć planujących rozwój czy pozyskanie kapitału, a duże znaczenie ma również poziom ryzyka podejmowanego w bieżącej działalności. Niniejszy artykuł porównuje podmiot, jakim jest spółka z o.o. w tym jednoosobowa spółka zoo z indywidualną działalnością gospodarczą, wskazując kluczowe aspekty wyboru między tymi sposobami prowadzenia działalności.

Spółka czy jdg?

Pytanie spółka czy działalność gospodarza (tu: działalność jednoosobowa) to de facto pytanie o zakres odpowiedzialności, formalności, podatki, koszty i elastyczność prowadzenia działalności. Równie istotne jest rozważenie opcji spolka zoo a jdg – co zyskujemy, a co tracimy, decydując się na którąś z tych dróg. W pierwszej kolejności warto zaznaczyć: mimo że mówimy o „jednoosobowej spółce z o.o.” – czyli sytuacji, gdy spółka z o.o. ma jednego wspólnika – to nadal mamy do czynienia z odrębnym podmiotem prawnym. W konsekwencji różnice między tym modelem a klasyczną działalnością gospodarczą stają się znaczące. Podobieństwo sprowadza się w istocie zasadniczo do obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. będącego osobą fizyczną.

Rejestracja spółki z o.o.

Ważnym obszarem jest zakładanie i formalności rejestracyjne. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej rejestracja w CEIDG jest banalnie prosta, szybka i darmowa – ogranicza się do wypełnienia wniosku CEIDG-1 i ewentualnych załączników, często online. Zmiany danych (np. adresu, PKD) też można dokonać bez większych kosztów. W przypadku spółki zauważyć należy, iż procedura jest bardziej sformalizowana. Konieczne jest zawarcie umowy elektronicznie (portal S24) albo w formie umowy w formie aktu notarialnego (co pociąga koszty notarialne). Istnieje też potrzeba wniesienia kapitału zakładowego (minimalnie 5 000 zł), opłat sądowych za rejestrację w KRS oraz publikacji ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W sytuacji gdy korzysta się z gotowego wzorca umowy online, opłata sądowa jest niższa, ale zakres dopuszczalnych zapisów w umowie zostaje istotnie ograniczony.

Podatki jdg a spółka z o.o.

Kolejna różnica dotyczy osobowości prawnej i podatków. W przypadku spółka z o.o. jednoosobowa (czyli spółka jednoosobowa z o.o.) mamy do czynienia z odrębnym bytem prawnym, który samodzielnie rozlicza się z podatku dochodowego (CIT). Spółka płaci w przypadku małych podatników lub rozpoczynających działalność – stawkę obniżoną 9%, przy czym duże podmioty obowiązane są do płatności podatku w wysokości 19%. Następnie, gdy wypłacane są wspólnikowi dywidendy – ponownie zostaje pobrany podatek dochodowy od osób fizycznych (co prowadzi do tzw. podwójnego opodatkowania). W odróżnieniu od tego, przy działalności gospodarczej przedsiębiorca jako osoba fizyczna sam składa zaliczki na PIT albo – jeśli przepisy dotyczące konkretnej branży pozwalają – ryczałt w określonej wysokości). W ramach rozważań spółka czy jdg ten aspekt często bywa kluczowy – wybór decyduje o skutecznej strukturze podatkowej.

Sprawdź nasz artykuł o najczęstszych błędach przy zakładaniu jednoosobowej działalności gospodarczej!

Spółka z o.o. – sprawozdania finansowe

Nie można zapominać o obowiązkach księgowości i sprawozdawczości. W przypadku działalności jednoosobowej, pod warunkiem że przychody nie przekraczają limitów (obecnie 2,5 miliona euro) – dopuszczalne jest prowadzenie uproszczonej księgowości (księga przychodów i rozchodów), co jest stosunkowo niskokosztowe. Natomiast spółka z o.o. jednoosobowa musi prowadzić pełne księgi rachunkowe i sporządzać sprawozdanie finansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości. To generuje wyższe koszty obsługi księgowej oraz daje większą transparentność prowadzonej działalności i związane z nią obowiązki dokumentowania wszystkich transakcji.

Odpowiedzialność – spółka zoo

Bardzo istotne jest również zagadnienie odpowiedzialności za zobowiązania. W jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem osobistym (nieograniczona odpowiedzialność). W zakresie wyboru formy działalności: spółki czy jednoosobowa działalność gospodarcza, to właśnie różnica w odpowiedzialności często decyduje o wyborze – ochrona majątku prywatnego bywa kluczowym kryterium decydującym o decyzji. W spółce z o.o. odpowiedzialność wspólnika ograniczona jest do wartości wniesionych udziałów. Zarząd spółki z o.o. może ponosić odpowiedzialność za zobowiązania głównie wtedy, jeżeli nie złożył w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości – przy czym od odpowiedzialności tej może się zwolnić jeśli wykaże, że to zaniechanie nie doprowadziło do powstania szkody po stronie wierzyciela.

Składki ZUS przy spółce z o.o.

Aspekt składek na ubezpieczenie społeczna także wykazuje zróżnicowanie w obu modelach biznesowych. Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą podlega obowiązkowi opłacania składek ZUS (społecznych i zdrowotnych). Istnieją przy tym jednak preferencyjne warunki dla osób rozpoczynających działalność. W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie przysługuje ulga na start ani preferencyjne stawki (chyba że występuje dodatkowy tytuł ubezpieczenia). Jednakże, co najistotniejsze, w spółkach z więcej niż jednym wspólnikiem członkowie zarządu nie muszą opłacać składek ZUS, jeżeli nie są zatrudnieni przez spółkę. Tym samym korzyść ta nie dotyczy podmiotu, jakim jest jednoosobowa spółka z oo.

Koszty prowadzenia spółki

Kolejnym zagadnieniem, które warto rozważyć, są koszty prowadzenia działalności oraz koszty operacyjne. JDG cechuje się mniejszymi kosztami stałymi – nie ma potrzeby zatrudniania profesjonalnej obsługi księgowej na start, formalności są mniej złożone, a zmiany struktury działalności są prostsze (np. dodanie nowych PKD, zmiana adresu). Rozważając: spółka czy działalność gospodarcza to te cechy często decydują, że na początkowym etapie działalności przedsiębiorca wybiera JDG. Z kolei spółka z o.o. umożliwia łatwiejsze wejście inwestorów, łatwiejszą sprzedaż udziałów czy przekształcenie struktury (np. zwiększenie kapitału, zmiany w zarządzie) – co jest atutem dla firm planujących rozwój.

Likwidacja i upadłość spółki z o.o.

Należy też zwrócić uwagę na koszty likwidacji oraz ryzyko upadłości. Zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej jest stosunkowo proste – wystarczy wyrejestrować się z CEIDG i rozliczyć zobowiązania podatkowe i ZUS. Natomiast likwidacja spółki z o.o. wiąże się z procedurą likwidacyjną, sprawozdaniami likwidacyjnymi, wezwaniami wierzycieli, podziałem majątku, itp. Jednakże w sytuacji upadłości – w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca odpowiada bezpośrednio całym majątkiem, w spółce z o.o. wierzyciele są zaspokajani majątku spółki

Spółka z oo zalety

Spółkę z o.o. często traktuje się jako podmiot gospodarczy o większej wiarygodności czy profesjonalizacji działania. Podejście takie nie zawsze jest uzasadnione, ale w istocie jest obserwowane w praktyce gospodarczej. Podnosi się, że powyższe sprzyja przewadze spółek w pozyskiwaniu klientów, w tym instytucjonalnych. Może to mieć znaczenie zwłaszcza gdy planuje się przetargi czy finansowanie zewnętrzne.

Podsumowanie

Podsumowując: wybór między spółka czy działalność gospodarcza zależy w dużej mierze od skali planowanej działalności, występowaniu czynników ryzyka, potrzeby ochrony majątku i perspektywy rozwoju. Dla osoby, która chce zacząć od niewielkiej skali i minimalnych kosztów – jednoosobowa działalność gospodarcza może być lepszym rozwiązaniem. Jednak gdy planujemy rozwój, potrzebę pozyskania inwestorów, zabezpieczenie majątku prywatnego –spółka z o.o. może mieć więcej zalet. W dyskusji spolka zoo a jdg trzeba brać pod uwagę wszystkie wymienione aspekty. Zawsze warto skonsultować wybór ze specjalistyczną kancelarią – dlatego zachęcamy do kontaktu.

Skontaktuj się z nami!