• 15 listopada 2021

Zadośćuczynienie za zerwanie więzi rodzinnej

W dniu 19.09.2021 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu cywilnego wprowadzająca nowy przepis – art. 446². Przewiduje on, że w razie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny poszkodowanego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Nowe prawo, czy potwierdzenie stosowanej praktyki?

Zadośćuczynienie za zerwanie więzi rodzinnej nie stanowi nowości w polskim prawie. Do tej pory sądy powszechne zasądzały na rzecz członków rodzin osób poszkodowanych w wypadku stosowne zadośćuczynienia za tę niepowetowaną stratę. Problemem był jednak brak jednolitej praktyki orzeczniczej. W niektórych sądach utrata więzi rodzinnej nie była traktowana jako osobny typ straty czy dobra osobistego. Dlatego bardzo często za takie skutki zdarzenia sądy nie decydowały się na zasądzenie dodatkowego świadczenia na rzecz poszkodowanych. Przez to obywatele nie mieli zapewnionej odpowiedniej ochrony w razie tak nadzwyczajnych wydarzeń życiowych. Brak jednolitości orzeczniczej przeczył więc zasadzie pewności prawa oraz zaufania do wymiaru sprawiedliwości.

Proponowana kategoria zadośćuczynienia ma przypadać wyłącznie najbliższym członkom rodziny poszkodowanego. Nie będzie ono dotyczyć każdej sytuacji, ale tych przypadków najcięższych. Przypuszczalnie chodzić będzie np. o trwałe kalectwo i inne tego typu skutki, które mogą wpływać dysfunkcyjnie na życie całej rodziny. Choroba czy trwała niepełnosprawność prowadzi bardzo często do wyłączenia się poszkodowanego z pewnych aktywności rodzinnych. Wówczas cierpi nie tylko sam poszkodowany, ale także jego najbliżsi. Nowa regulacja ma więc zabezpieczać interes takich właśnie osób.

Zgodnie z ogólną zasadą dochodzenia roszczeń w postępowaniu cywilnym to na stronie powodowej spoczywać będzie ciężar wykazania oraz udowodnienia faktów. Powód musi wykazać więc, że doznał uszczerbku w postaci niemożności nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej. Dowodzenie jest możliwe w zasadzie wszelkimi środkami dowodowymi, w tym również w drodze przesłuchania świadków.

Wprowadzona zmiana była niewątpliwie potrzebna i z pewnością przyczyni się do zabezpieczenia interesów rodzin poszkodowanych w wyniku wypadków.

Źródło zdjęcia: Pixabay.com