Dziedziczenie ustawowe – kolejność dziedziczenia

• 9 sierpnia 2024

Dziedziczenie ustawowe ma miejsce w przypadku, w którym spadkodawca nie sporządził testamentu. W takim wypadku o osobach, które staną się spadkobiercami i proporcjach ich udziału w majątku spadkowym decydują zasady sformułowane w kodeksie cywilnych.

Kolejność dziedziczenia

Podstawowe znaczenie dla dziedziczenia ustawowego, ma podział na sześć grup dziedziczenia:

1) pierwsza grupa: małżonek i dzieci,

2) druga grupa: małżonek i rodzice,

3) trzecia grupa: małżonek i rodzeństwo,

4) czwarta grupa: dziadkowie,

5) piąta grupa: pasierbowie,

6) szósta grupa: gmina i skarb państwa.

Dziedziczenie przez dzieci

W pierwszej kolejności do spadku powołane są dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych, przy czym małżonek nie może odziedziczyć mniejszego udziału w majątku spadkowym, niż 1/4. W przypadku, w którym dziecko nie dożyło otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy), jego udział przypadnie jego dzieciom lub wnukom (czy też dalszym zstępnym).

Po więcej informacji dotyczących testamentów odsyłamy do tego wpisu: Rodzaje testamentu – czy testament musi mieć formę pisemną?

Dziedziczenie przez rodzica

Jeśli spadkodawca nie miał dzieci ani dalszych zstępnych, do spadku powołani są jego małżonek oraz rodzice. Udział przypadający rodzicom wynosi po 1/4 spadku. Jeśli ojcostwo nie zostało ustalone, udział spadkowy matki wynosi 50%.

Dziedziczenie przez rodzeństwo

Jeśli spadkodawca nie miał dzieci, małżonka ani dalszych zstępnych, cały majątek przypada jego rodzicom po równo. Jeżeli rodzic nie dożyje otwarcia spadku, udział takiego rodzica przypada rodzeństwu w częściach równych. Dzieci i dalsi zstępni rodzeństwa spadkodawcy, które nie dożyło otwarcia spadku, powołani zostają do spadku na ich miejsce.

Dziedziczenie przez dziadków i pasierbów

W dalszej kolejności, stosownie do przedstawionego podziału na grupy spadkowe, w przypadku braku małżonka, zstępnych, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa do spadku powołani mogą zostać dziadkowie. Udział przypadający każdemu z nich to 50%, przy czym jeśli któryś z dziadków nie dożyje otwarcia spadku, otwiera się droga do dziedziczenia przez jego zstępnych – na tym etapie mogą dziedziczyć stryjowie, wujowie czy ciotki spadkodawcy.

W piątej grupie dziedziczenia do spadku może zostać powołany pasierb, jednakże do spadku nie mogą być powołani już jego dzieci ani dalsi zstępni.

Dziedziczenie przez gminę i Skarb Państwa

W braku możliwości ustalenia spadkobierców w sposób ustalony poniżej, dziedziczyć będzie gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Jeśli ustalenie tego miejsca jest niemożliwe albo spadkodawca mieszkał za granicą, do dziedziczenia powołany będzie Skarb Państwa.

Skontaktuj się z nami!

Źródło zdjęcia: Pixabay.com