• 30 listopada 2021

Pozew z weksla w sprawie kredytu frankowego? Sąd ma obowiązek z urzędu badać treść umowy.

Poruszając tematykę kredytów frankowych na naszym blogu, z reguły omawiamy spory zainicjowane przez kredytobiorców. Nie można jednak zapominać, że duża część postępowań sądowych wszczynana jest przez same banki. Dotyczy to sytuacji, w której frankowicze mają problem z regularną spłatą rat kredytowych. Banki mogą więc w takich sytuacjach wypowiedzieć umowę i pozwać kredytobiorcę na takich samych zasadach jak przy standardowych kredytach złotowych.

Zdecydowana większość umów kredytów indeksowanych i denominowanych była w przeszłości zabezpieczana wekslami własnymi wystawianymi przez frankowiczów. Weksel pozwala bankowi na dużo szybsze i bardziej uproszczone dochodzenie wierzytelności z umowy kredytu. Składając pozew na podstawie weksla, bank nie jest zobowiązany do szczegółowego udowadniania wysokości zadłużenia, podstaw do wypowiedzenia i innych. Dodatkowo nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla lub czeku staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia. Wszystko to stanowi spore ułatwienie dla banku w procesie dochodzenia zapłaty.

Sąd Okręgowy w Legnicy rozpatrywał jakiś czas temu pozew złożony na podstawie weksla przeciwko frankowiczom przez Raiffeisen Bank International AG. Wydając nakaz zapłaty, Sąd skupił się jedynie na treści weksla, pomijając analizę samej umowy kredytowej. Nie doszło więc do weryfikacji klauzul waloryzacyjnych zobowiązanie do waluty obcej, które są powszechnie uważane za niedozwolone. Mowa bowiem o klauzulach stosowanych przez poprzednika tego banku – EFG Eurobank Ergasias S.A. Wzorce umowne stosowane przez ten bank były już krytykowane przez Sądy w całej Polsce. Standardowo związane są one z niedopuszczalnym mechanizmem waloryzowania świadczeń z umowy kredytu według kursów waluty obcej ustalanej przez bank. A więc mimo oczywistej abuzywności klauzul w umowie kredytu, Sąd zdecydował się wydać nakaz zapłaty przeciwko frankowiczom. Ostatecznie orzeczenie uprawomocniło się, a bank nie miał żadnych przeszkód do egzekwowania należności z umowy kredytowej.

Rzecznik Finansowy broni frankowiczów.

W obronie frankowiczów stanął jednak Rzecznik Finansowy, który skierował do Sądu Najwyższego tzw. skargę nadzwyczajną. W treści skargi Rzecznik zarzucał, że Sąd bezzasadnie nie zweryfikował umowy kredytu pod kątem wspomnianych klauzul niedozwolonych. Tymczasem w sprawach o charakterze konsumenckim zostało przyjęte, że Sąd powinien z urzędu zbadać treść umowy zawartej z przedsiębiorcą. Jeżeli dłużnikiem jest konsument, Bank powinien przedstawić wraz z pozwem umowę konsumencką wraz z deklaracją wekslową i załącznikami.

Rzecznik Finansowy zarzucając wadliwość orzeczenia Sądu, podkreślił, iż doszło do naruszenia konstytucyjnej zasady ochrony konsumentów. Zgodnie z art. 76 władze publiczne chronią konsumentów przed działaniami zagrażającymi m.in. ich bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Sąd powinien czuwać nad tym, czy roszczenie banku jest prawidłowe i czy nie narusza przepisów o ochronie konsumentów. Jeśli tego nie robi, orzeczenie wydane w takiej sprawie może zostać uznane za wadliwe, nawet jeżeli konsument nie podjął obrony.
Rzecznik Finansowy wniósł także o wstrzymanie wykonalności orzeczenia do czasu rozpoznania skargi. W stosunku do kredytobiorców toczyło się bowiem już wówczas postępowanie egzekucyjne.

Co prawda skarga nadzwyczajna nie została jeszcze rozpoznana i na wynik postępowania będziemy musieli jednak trochę poczekać. Rzecznik Finansowy potwierdził z kolei, że podstawowe zasady ochrony konsumenta powinny być stosowane nawet w przypadku pozwów dochodzonych z weksla. Frankowicze powinni pamiętać, że mają prawo podnosić zarzuty w kierunku wadliwych umów kredytowych w każdym postępowaniu, także z powództwa banku. Nawet w przypadku wydania wadliwego orzeczenia przez Sąd, frankowiczom przysługują pewne mechanizmy nadzwyczajnego zaskarżania takich orzeczeń.

Źródło zdjęcia: Pixabay.com